Kiedy niewiele ponad rok temu powierzono mi administrowanie Jirą, pogubiłem się już przy samym nazewnictwie. Byłem kompletnie zielony w tej kwestii. Nigdy nie korzystałem z tego narzędzia a o administrowaniu nie wspominając. Wiedziałem wtedy dwie rzeczy. Że jest coś takiego jak Jira i że chcę się nauczyć jak nią administrować. Pierwsze nie było wielkim wyczynem. Chyba ciężko dzisiaj spotkać kogoś ze świata IT, kto nie zetknął się chociaż z samą nazwą tego oprogramowania. Ja swoją przygodę miałem zacząć od Jira Service Desk. W typowy dla siebie sposób wszedłem na Udemy i kupiłem kurs. Jakież było moje zdziwienie kiedy okazało się, że dotyczył on Jira Software… Zacząłem wtedy dokładniej czytać o co w tym wszystkim chodzi. Jeśli chcesz się dowiedzieć i Ty to zapraszam do lektury.
EDIT: 16 października 2020 Atlassian ogłosił, że zamierza zrezygnować z rozwoju i dalszego wsparcia aplikacji w wersji serwer. Więcej na ten temat możesz przeczytać w tym wpisie.
Czym jest i do czego służy Jira?
Jeśli jesteś kompletnie zielony w kwestii Jira to wiadomości jakie znajdziesz googlając mogą być na samym początku lekko dezorientujące. Zobaczmy kilka przykładowych definicji:
JIRA to zamknięte oprogramowanie firmy Atlassian służące do śledzenia błędów oraz zarządzania projektami.
https://pl.wikipedia.org/wiki/JIRA
JIRA is one the best product management tool
https://www.quora.com/What-is-JIRA-What-is-it-used-for
Jira is a flexible issue tracking tool that helps teams plan, manage, and report on their work.
https://www.cprime.com/what-is-jira/
Jira Software to część rodziny produktów, które zostały opracowane, aby pomóc wszelkiego rodzaju zespołom zarządzać pracą.
https://www.atlassian.com/pl/software/jira/guides/use-cases/what-is-jira-used-for
A project and task management solution built for business teams.
https://www.atlassian.com/software/jira/core
I tak dalej. Szybkie wyszukiwanie pozwoliło nam zatem stwierdzić, że Jira to oprogramowanie służące do:
- śledzenia błędów
- zarządzania projektami
- zarządzania produktami
- planowania, zarządzania i raportowania postępów w pracy zespołów
Moim zdaniem najlepszą definicją spośród powyższych jest definicja ze strony Atlassiana. W końcu twórcy Jiry chyba najlepiej wiedzą do czego ona służy ? Możemy zatem powiedzieć, że:
Jira to rodzina produktów opracowanych po to aby pomóc wszelkiego rodzaju zespołom, nie tylko informatycznym, zarządzać ich pracą.
Rzuca nam to nieco światła na to dlaczego w Internecie znajdujemy tak wiele definicji. Pierwotnie Jira była wykorzystywana głównie przez zespoły programistyczne. Obecnie jej zastosowanie wykracza dalece poza ten obszar. Nadal znajduje szerokie zastosowanie wśród programistów, testerów oprogramowania i zespołach administratorskich ale także poza IT. Swoją pracą mogą za jej pomocą zarządzać zespoły handlowe, developerskie, HR i inne.
Naprawdę uważam, że Jira to bardzo potężne narzędzie i w odpowiednich rękach pozwala na bardzo dużo już w wersji „prosto z pudełka”. Jeśli uwzględnimy możliwości jakie dają rozszerzenia (o tym za chwilkę) oraz możliwości integracji z innymi aplikacjami to obszary jej zastosowania stają się jeszcze szersze.
To co stanowi o sile Jiry jest też w pewnym sensie jej słabością. Stopień skomplikowania konfiguracji może przytłaczać. Jeśli się wie jak, to za jej pomocą można zrobić bardzo dużo, jednak jak to powiedział kiedyś mój kolega z pracy “z tej Jiry to można się k…wa doktoryzować”. W konsekwencji czymś zupełnie normalnym w organizacjach jest pełnoetatowe stanowisko Jira Administrator a większe firmy potrafią mieć całe zespoły dedykowane do zajmowania się tylko i wyłącznie Jirą. Myślę, że trzeba mieć to na uwadze jeśli decydujesz się na zakup tego rozwiązania i chcesz z niego wycisnąć ile się da.
Rodzaje Jira
Jeśli masz bystre oko to czytając powyższe wyszukane w internecie definicje zauważysz, że mamy tu jakąś Jira Software oraz Jira Core. Dodatkowo mamy też Jira Service Desk. To rozróżnienie też często bywa niezrozumiałe dla ludzi rozpoczynających przygodę z Jirą.
Jira tak na prawdę jest jedna.
Jira Core stanowi aplikację główną, bazową. Ma ona podstawowe funkcjonalności. Pewnie dlatego nazwali ją Core ? Jira Software oraz Jira Service Desk dodają do tej podstawy dodatkowe funkcjonalności, dedykowane odpowiednio dla zespołów developerskich i administratorskich.
Ze strony Atlassiana możesz pobrać gotowe instalatory opisane jako Jira Software oraz Jira Service Desk ale tak na prawdę zawierają one w każdym przypadku również Jira Core.
Ważne – decydując się na zakup Jira Software/Jira Service Desk nie musisz ponosić kosztów licencji dla Jira Core! Masz ją w zestawie.
Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, żebyś kupił samą Jira Core. Ewentualne późniejsze doinstalowanie Jira Software/Jira Service Desk sprowadza się do klikania w GUI aplikacji. Jest to bardzo prosty proces.
Historycznie, to co dzisiaj możemy nabyć jako osobne produkty było rozszerzeniami doinstalowywanymi do bazowej aplikacji (więcej na temat rozszerzeń znajdziesz poniżej). To co dzisiaj znamy jako produkt Jira Software, kiedyś było rozszerzeniem do Jira o nazwie Jira Agile. Jira Service Desk zachowała nazwę ewoluując z rozszerzenia w pełnoprawną aplikację. Jeśli kogoś z Was interesuje historia to więcej informacji znajdziesz tutaj:
https://marketplace.atlassian.com/apps/5129/jira-agile/
https://confluence.atlassian.com/servicedesk/jira-service-desk-3-0-x-release-notes-770801761.html
Tak jak już wspomniałem Jira Core to podstawowe funkcjonalności a Jira Software i Jira Service Desk to dodatkowe funkcjonalności dla zespołów developerskich i supportowych. Poniżej znajdziecie przykładowe wykorzystanie, użytkowników oraz funkcjonalności rozróżniające poszczególne wersje.
W zestawieniu wygląda to tak:

W chmurze, lokalnie a może jeszcze inaczej?
To kolejne rozróżnienie. Atlassian oferuje trzy wersje Jira:
- Cloud
- Server
- Data Center
Wersję Data Center można zasadniczo potraktować jako wersję serwerową jednak dla klientów klasy enterprise. Więcej na ten temat na końcu tej sekcji. Na razie skoncentruję się na podstawowych i najbardziej oczywistych różnicach pomiędzy wersją Cloud i Server.
Różnica 1: lokalnie vs chmura
Kiedy zdecydujesz się na wersję Server, aplikację instalujesz sam na serwerach własnych lub kupionych u providera takiej usługi. W konsekwencji to Ty jesteś odpowiedzialny za dalszą administrację aplikacją i wszystko co jest z tym związane – administrację systemem (Windows/Linux), hardware, backup a także upgrade samej aplikacji. W przypadku wersji Cloud nie musisz dbać o takie rzeczy. Kupujesz dostęp do aplikacji i o kwestie systemowe dba Atlassian. Ty administrujesz jedynie samą aplikacją.
Różnica 2: opłaty
Kwestie finansowe to bardzo szerokie zagadnienie i dokładnie opiszę je w innym artykule. W tym miejscu to co musicie wiedzieć to fakt, że wersja Cloud jest dostępna w modelu subskrypcyjnym, płatne miesięcznie lub rocznie. Taki model oznacza, że masz dostęp do aplikacji i swoich danych tak długo jak płacisz. Przestajesz płacić, tracisz dostęp.
W przypadku wersji serwerowej opłata możliwa jest tylko w modelu rocznym. Teoretycznie możesz zatem zapłacić raz i po roku nie płacić ponownie, w końcu aplikację masz zainstalowaną u siebie. Oznaczać to jednak będzie, że stracisz dostęp do supportu, aktualizacji oraz możliwości upgrade do nowych wersji aplikacji. W tym miejscu warto wspomnieć, że odnowienie licencji to koszt 50% ceny zakupu. Mówiąc łopatologicznie jeśli zapłaciłeś za licencję 1000$ to za jej odnowienie płacisz 500$.
Różnica 3: dostępność rozszerzeń
Wersja Cloud ma mniej dostępnych rozszerzeń a te które są dostępne mogą mieć ograniczone funkcjonalności w porównaniu do analogicznych dla wersji Server. Warto o tym pamiętać. Dodatki do Jira stanowią jej potężne uzupełnienie.
Różnica 4: wygląd
Interface użytkownika to siłą rzeczy najbardziej widoczna różnica pomiędzy dwiema wersjami. Myślę, że nie ma sensu zagłębiać się w tym miejscu w szczegóły poszczególnych interfejsów.
Różnica 5: funkcjonalności
Różnic pomiędzy dwiema wersjami jest sporo. Poniżej przykładowe zestawienie w żadnym wypadku nie wyczerpujące tematu.
Cloud | Server |
Będąc administratorem możesz zalogować się jako konkretny użytkownik. Jest to przydatne w sytuacji kiedy chcesz sprawdzić np. uprawnienia jakie ten user posiada. Zintegrowane rozszerzenie o nazwie Jira Suite Utilities, pozwalające na dodatkowe opcje podczas konfigurowania workflow. Ten sam dodatek dla wersji Server jest płatny. Narzędzie o nazwie Next Gen projects pozwalające na szybsze, zautomatyzowane konfigurowanie projektów. Funkcjonalność Roadmap, bardzo rozbudowana, w chwili pisania tego artykułu niedostępna dla wersji Server. | Więcej możliwości integracji z systemami zewnętrznymi. Wersja Cloud jest pod tym względem bardziej ograniczona. W porównaniu do wersji Cloud, gdzie jest maksymanie 5000 userów w Server mamy nielimitowaną ilość userów. Możliwość ustawiania różnych priorytetów dla różnych projektów dzięki funkcjonalności Priority Scheme. Możliwość wybrania swojego URLa np jira.gojira.pl. Wersja Cloud zmusza do korzystania z domeny atlassian.net |
Różnic pomiędzy wersjami jest o wiele więcej i podobnie jak z wieloma tematami poruszonymi w tym artykule są na tyle obszerne, że stanowią temat na osobny wpis.
Zastanówmy się jednak którą wersję wybrać? Która jest lepsza? Moim zdaniem nie ma odpowiedzi na to pytanie. To trochę tak jak ze „świętymi wojnami” prowadzonymi w Internecie pomiędzy różnymi plemionami – Windows vs Linux, iOS vs Android, Chrome vs Firefox i tak dalej. To jaką wersję wybierzesz powinno być rozważone indywidualnie w zależności od organizacji i sądzę, że nie jest to decyzja do podjęcia w 5 minut przy kawie. Musisz rozważyć jak najwięcej za i przeciw. Określić ryzyka i koszty jakie obydwie wersje nakładają na organizację a jakie zdejmują. Musisz też wziąć pod uwagę kwestie prawne – czy Twoja organizacja może sobie pozwolić na trzymanie informacji w chmurze?
Wersja Data Center
Na koniec dwa zdania na temat wersji Data Center. Tak jak napisałem wcześniej wersja Data Center to tak na prawdę wersja Server – posiadająca takie same funkcjonalności, ale posiadająca możliwości większej skalowalności oraz stabilności m.in. poprzez działanie na wielu węzłach.
Rozszerzenia do Jira
Jira z pudełka ma spore możliwości jednak nie potrafi wszystkiego. To czego nie potrafi w większości przypadków jest załatwiane przez rozszerzenie. W nomenklaturze Jira nazywa się je Apps. Nazwa Apps obowiązuje od wersji 8.0.x Poprzednio były one nazywane Add-ons.
Myśląc o Apps użyj analogii do aplikacji dostępnych dla iOS oraz Androida. Obydwa systemy dla telefonów komórkowych posiadają pewne wbudowane funkcjonalności jednak to aplikacje dostępne w Google Play oraz AppStore i doinstalowywane przez użytkowników czynią nasze smartfony tak potężnymi narzędziami.
Z Apps dla Jira jest dokładnie tak samo. Atlassian stworzył wokół swoich aplikacji cały ekosystem, którego centrum, odpowiednikiem Play/AppStore jest https://marketplace.atlassian.com Znajdziesz tam aplikacje płatne, darmowe stworzone przez Atlassiana jak i zewnętrznych dostawców. Nic też nie stoi na przeszkodzie żebyś zaczął pisać swoje własne.
Osobiście zaczynam Jira postrzegać jako platformę dla aplikacji, które niejednokrotnie swoim skomplikowaniem i możliwościami nie ustępują samej Jira. Przykładem niech będzie Insight umożliwiający zarządzanie aktywami przedsiębiorstwa: https://marketplace.atlassian.com/apps/1212137/insight-asset-management
W kwestii rozszerzeń przyznam się szczerze, że czasami bywa dla mnie irytująca jedna sytuacja – kiedy szukając jakiegoś rozwiązania natrafiam głownie na odpowiedzi, że „się da ale musisz skorzystać z rozszerzenia X albo rozszerzenia Y”. A to kosztuje…
To kosztuje
Decydując się na Jira musisz pamiętać, że nie jest to tanie rozwiązanie. Opłaty rosną w miarę wzrostu ilości użytkowników, rodzaju Jira na który się zdecydowałeś (Cloud/Server) oraz ilości rozszerzeń z jakich korzystasz.
Nowy, lepszy świat
Zdecydowałeś się, a może to Twoi szefowie podjęli decyzję. Kupujecie Jirę! Od teraz świat, przynajmniej ten firmowy stanie się piękniejszy. Nastanie porządek i jeśli nie wszystkie to przynajmniej większość problemów zostanie rozwiązana bo Jira je rozwiąże.
No cóż… Muszę Cię rozczarować. Tak się nie stanie. Jira nie rozwiązuje problemów. Jira jest narzędziem a to ludzie a nie narzędzia rozwiązują problemy. Owszem, rozwiązują je lepiej i łatwiej jeśli owe narzędzia, którymi się posługują są odpowiednie a ludzie wiedzą jak ich efektywnie używać. Jednak to ciągle człowiek jest w tym wszystkim najważniejszy.
Wspominam o tym bo czasem mam wrażenie, że ludzie o tym zapominają. Managerowie w firmie chcąc coś uporządkować wprowadzają metodologie Agile, nowe systemy licząc na to, że… No właśnie, nie wiem na co. Każda taka zmiana powinna być przemyślana, zaplanowana a co najważniejsze liderzy i członkowie zespołów powinni być odpowiednio przeszkoleni.
Kiedyś chyba u Mariusza Chrapko przeczytałem bardzo ciekawe porównanie Scruma do piłki nożnej. Scrum to opis pewnych zasad. Podobnie jest z piłką nożną. Istnieją pewne spisane reguły, których musimy przestrzegać jeśli chcemy móc powiedzieć, że gramy w piłkę. Nie ma jednak nigdzie spisanych zasad i metod mówiących o tym jak należy grać żeby wygrywać. To już kwestia indywidualna zawodników, trenerów, managerów. Dlatego mamy zespoły, które wygrywają Ligę Mistrzów i zespoły grające w czwartej lidze. Tak samo mamy zespoły stosujące Scrum odnoszące sukcesy i zespoły Scrum takich sukcesów nie odnoszące.
Uważam, że dokładnie to samo dotyczy Jira i innych narzędzi oraz metodyk. Jest niesamowitym narzędziem, ale organizacja musi umieć się nią posługiwać. Nie tylko od strony technicznej, musi także wiedzieć w jaki sposób wpasować ją do firmowych procesów i sposobów pracy.
Podsumowanie
Opisanie czym jest Jira i jak z niej efektywnie korzystać dalece wykracza poza możliwości jednego artykułu. Powyżej starałem się zaznaczyć Wam jedynie podstawowe kwestie w tym temacie na takim poziomie na jakim sam chciałbym o nich przeczytać na początku mojej drogi z Jira. Omówiłem czym tak na prawdę jest Jira i do czego służy, jakie są jej rodzaje (Core, Software, Service Desk) oraz opcje instalacji (Cloud, Server). Opisałem też pokrótce czym są rozszerzenia do Jira (Apps).
Mam nadzieję, że choć w minimalnym stopniu pozwoliło Ci to zrozumieć czym jest ta aplikacja. Zapraszam do lektury pozostałych artykułów na blogu, w których będę rozwijał wiele tematów poruszonych powyżej a także opisywał inne zagadnienia w miarę trwania mojej przygody jako administratora Jira ?